TIN MỪNG HẰNG NGÀY THỨTƯ 8/2/2012 TUẦN V THƯỜNG NIÊN B

Thứ Tư Tuần V TN2

Bài đọc: Gen 2:5-9, 15-17; I Kgs 10:1-10; Mk 7:14-23.

1/ Bài đọc I (năm lẻ):

⁵ Ngày Đức Chúa là Thiên Chúa làm ra đất và trời, chưa có bụi cây ngoài đồng nào trên mặt đất, chưa có đám cỏ ngoài đồng nào mọc lên, vì Đức Chúa là Thiên Chúa chưa cho mưa xuống đất và không có người để canh tác đất đai. ⁶ Nhưng có một dòng nước từ đất trào lên và tưới khắp mặt đất. ⁷ Đức Chúa là Thiên Chúa lấy bụi từ đất nặn ra con người, thổi sinh khí vào lỗ mũi, và con người trở nên một sinh vật. ⁸ Rồi Đức Chúa là Thiên Chúa trồng một vườn cây ở Ê-đen, về phía đông, và đặt vào đó con người do chính mình nặn ra. ⁹ Đức Chúa là Thiên Chúa khiến từ đất mọc lên đủ mọi thứ cây trông thì đẹp, ăn thì ngon, với cây trường sinh ở giữa vườn, và cây cho biết điều thiện điều ác. ¹⁵ Đức Chúa là Thiên Chúa đem con người đặt vào vườn Ê-đen, để cày cấy và canh giữ đất đai. ¹⁶ Đức Chúa là Thiên Chúa truyền lệnh cho con người rằng: "Hết mọi trái cây trong vườn, ngươi cứ ăn; ¹⁷ nhưng trái của cây cho biết điều thiện điều ác, thì ngươi không được ăn, vì ngày nào ngươi ăn, chắc chắn ngươi sẽ phải chết."

2/ Bài đọc I (năm chẵn):

¹ Nữ hoàng Sơ-va nghe biết vua Sa-lô-môn nổi tiếng vì danh Đức Chúa, thì đến đặt câu đố để thử tài vua. ² Bà đến Giê-ru-sa-lem cùng với đoàn tuỳ tùng đông đảo, nhiều lạc đà chở đầy hương liệu, và một số lượng rất lớn vàng cùng đá quý. Bà vào hội kiến với vua Sa-lô-môn và nói với vua tất cả những gì bà suy nghĩ trong lòng. ³ Vua Sa-lô-môn giải đáp tất cả những vấn đề bà đưa ra; không có chuyện gì là bí ẩn mà vua không giải đáp được cho bà.

⁴ Nữ hoàng Sơ-va thấy tất cả sự khôn ngoan của vua Sa-lô-môn và cung điện vua đã xây,

⁵ những món ăn trên bàn của vua, dinh thự của quần thần, cung cách và trang phục của họ, các thứ rượu của vua, các lễ toàn thiêu vua tiến dâng tại Đền Thờ Đức Chúa, bà hết hồn, ⁶ bà nói với vua: "Những điều tôi đã nghe nói ở nước tôi về ngài và sự khôn ngoan của ngài quả là sự thật.

⁷ Tôi đã không tin những điều người ta nói, cho tới khi tôi đến và thấy tận mắt; nhưng thực ra người ta cho tôi biết chưa tới một nửa. Ngài còn khôn ngoan và giàu có hơn tiếng đồn tôi đã nghe.

⁸ Phúc thay thần dân của ngài! Phúc thay quần thần của ngài, những kẻ luôn luôn được túc trực trước mặt ngài và nghe biết sự khôn ngoan của ngài!

⁹ Chúc tụng Đức Chúa Thiên Chúa của ngài, Đấng đã ưu ái đặt ngài lên ngai Ít-ra-en; chính vì lòng yêu thương Ít-ra-en đến muôn đời, mà Đức Chúa đã đặt ngài làm vua, để ngài thi hành luật pháp và công lý." ¹⁰ Và bà tặng vua ba ngàn sáu trăm ký vàng, một số rất lớn hương liệu và đá quý. Chưa từng có một số lượng hương liệu nhiều như nữ hoàng Sơ-va đã tặng vua Sa-lô-môn.

3/ Phúc Âm:

¹⁴ Sau đó, Đức Giêsu lại gọi đám đông tới mà bảo: "Xin mọi người nghe tôi nói đây, và hiểu cho rõ: ¹⁵ Không có cái gì từ bên ngoài vào trong con người lại có thể làm cho con người ra ô uế được; nhưng chính cái từ con người xuất ra, là cái làm cho con người ra ô uế.

¹⁶ Ai có tai nghe thì nghe!" ¹⁷ Khi Đức Giêsu đã rời đám đông mà vào nhà, các môn đệ hỏi Người về dụ ngôn ấy. ¹⁸ Người nói với các ông: "Cả anh em nữa, anh em cũng ngu tối như thế sao? Anh em không hiểu sao? Bất cứ cái gì từ bên ngoài vào trong con người, thì không thể làm cho con người ra ô uế, ¹⁹ bởi vì nó không đi vào lòng, nhưng vào bụng người ta, rồi bị thải ra ngoài?" Như vậy là Người tuyên bố mọi thức ăn đều thanh sạch.

²⁰ Người nói: "Cái gì từ trong con người xuất ra, cái đó mới làm cho con người ra ô uế.

²¹ Vì từ bên trong, từ lòng người, phát xuất những ý định xấu: tà dâm, trộm cắp, giết người,

²² ngoại tình, tham lam, độc ác, xảo trá, trác táng, ganh tỵ, phỉ báng, kiêu ngạo, ngông cuồng.

²³ Tất cả những điều xấu xa đó, đều từ bên trong xuất ra, và làm cho con người ra ô uế."

GIỚI THIỆU CHỦ ĐỀ:

Sự cần thiết của khôn ngoan

Có người cho việc sống gần gũi với những kẻ tội lỗi là điều không nên làm, vì “gần mực thì đen, gần đèn thì sáng.” Nhưng điều này chỉ có thể xảy ra, chứ không nhất thiết phải xảy ra. Chẳng hạn, người quân tử “sống gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn.” Hay như Chúa Giêsu chủ trương: Ngài như một thầy thuốc đến tìm các con bệnh để chữa lành, mặc dù các biệt-phái và kinh-sư nghĩ Ngài cũng tội lỗi như những người thu thuế và gái điếm vì Ngài giao thiệp với họ. Điều làm cho bậc quân tử khác kẻ tiểu nhân và Chúa Giêsu khác với người thường là vì họ có khôn ngoan: biết cách hành xử đúng đắn và không dễ bị lây nhiễm bởi những điều xấu.

Các Bài Đọc hôm nay nêu bật sự quan trọng của khôn ngoan. Trong Bài Đọc I, năm lẻ, tác-giả tường thuật một trình thuật khác về việc tạo dựng. Thiên Chúa tạo dựng nên con người và đặt vào vườn Địa Đàng mà Ngài đã tạo dựng sẵn. Thiên Chúa truyền lệnh: Con người có thể ăn mọi trái cây trong Vuờn, ngoại trừ cây cho biết thiện và ác. Lệnh truyền này dẫn tới sự sa ngã của con người trong ít ngày tới, khi con người bất tuân lệnh Thiên Chúa. Chính hành động bất tuân ngu xuẩn này làm cho con người nhận ra sự xấu xa của tội lỗi mình. Trong Bài Đọc I, năm chẵn, nữ hoàng Sheba từ xa đến triều kiến vua Solomon; vì muốn thử xem sự khôn ngoan của ông. Bà phải nhìn nhận sự khôn ngoan của Solomon còn hơn tiếng đồn. Trong Phúc Âm, truyền thống Do-thái cho con người ra xấu xa tội lỗi là vì không cẩn thận giữ các luật thanh tẩy. Chúa Giêsu phủ nhận truyền thống này khi Ngài tuyên bố chỉ có những gì phát ra từ tâm hồn, mới làm con người ra xấu xa tội lỗi mà thôi. Ngài cắt nghĩa cho các môn đệ hiểu điều này.

KHAI TRIỂN BÀI ĐỌC:

1/ Bài đọc I (năm lẻ): Ngươi đừng ăn trái của cây cho biết điều thiện điều ác.

1.1/ Phân biệt hai trình thuật khác nhau về việc tạo dựng vũ trụ, P và J: Nếu một người chú ý đến việc thay đổi cách gọi Thiên Chúa, người đó sẽ thấy có 2 trình thuật khác nhau về việc tạo dựng. Các nhà chú giải phân biệt 2 trình thuật tạo dựng khác nhau trong việc tạo dựng. Trình thuật của truyền thống giáo sĩ, P, gọi “Thiên Chúa;” trong khi trình thuật Yahweh, J, gọi “Đức Chúa là Thiên Chúa.” Kiểu trình thuật của J sống động và cụ thể hơn P; kiểu mô tả về Thiên Chúa có vẻ con người hơn; tổng quan nhắm tới trái đất và con người, chứ không tới vũ trụ và thần tính như P. Theo nội dung của toàn thể trình thuật theo J hôm nay, việc tạo dựng là phần giới thiệu vào việc sa ngã, và là hệ quả của sự xa cách dần dần giữa con người và Thiên Chúa. Tất cả những điều này là phần giới thiệu của những câu truyện của các tổ-phụ, và cách tối hậu, cho những hành động cứu con người trong biến cố Xuất Hành. Vì thế, trình thuật của việc tạo dựng theo J, cũng như theo P, là bắt đầu của Lịch sử Cứu Độ.

Cũng như trình thuật của P, tác-giả nhấn mạnh đến tất cả là do Thiên Chúa tạo dựng. Ngài tạo dựng nên con người và ban cho người sự sống bằng cách “thổi sinh khí vào lỗ mũi, và con người trở nên một sinh vật.” Điều này làm cho con người khác với các sinh vật khác, vì sự sống của con người là chính hơi thở của Thiên Chúa. Thiên Chúa làm lên Vườn Địa Đàng Eden, và đặt con người vào đó. Nước để tưới cũng do Thiên Chúa dựng nên thay vì đã có sẵn như trình thuật của P. Theo tiếng Do-Thái, con người “adam” và đất “adamah” có chung mối liên hệ: con người bởi đất mà ra (câu 7); con người xử dụng đất để sinh sống (câu 5b); và con người sẽ trở về với đất (3:19).

1.2/ Lệnh truyền của Thiên Chúa cho con người:

(1) Hai cây hay một cây? Trình thuật kể: “Đức Chúa là Thiên Chúa khiến từ đất mọc lên đủ mọi thứ cây trông thì đẹp, ăn thì ngon, với cây trường sinh ở giữa vườn, và cây cho biết điều thiện điều ác.” Theo câu này, có 2 cây ở giữa vườn: cây trường sinh và cây cho biết điều thiện điều ác. Chúng ta sẽ trở lại điều này trong trình thuật về sự sa ngã của con người.

(2) Lệnh truyền của Thiên Chúa: Đức Chúa là Thiên Chúa truyền lệnh cho con người rằng: "Hết mọi trái cây trong vườn, ngươi cứ ăn; nhưng trái của cây cho biết điều thiện điều ác, thì ngươi không được ăn, vì ngày nào ngươi ăn, chắc chắn ngươi sẽ phải chết." Hạnh phúc của con người có được là do việc tuân giữ lệnh truyền của Thiên Chúa. Tội lỗi và chết chóc xảy ra là khi con người bất tuân lệnh Ngài.

2/ Bài đọc I (năm chẵn): "Chính vì lòng yêu thương Israel đến muôn đời, mà Đức Chúa đã đặt ngài làm vua, để ngài thi hành luật pháp và công lý."

2.1/ Nữ hoàng Sheba khao khát được lắng nghe sự khôn ngoan của vua Solomon: Chúng ta đã được nghe biết lý do Solomon được khôn ngoan là vì ông đã cầu xin với Thiên Chúa. Tiếng lành đồn xa đến nỗi nữ hoàng Sheba từ Phi Châu, khi nghe biết vua Solomon nổi tiếng vì danh Đức Chúa, thì đến đặt câu đố để thử tài vua. Bà vào hội kiến với vua Solomon và xin vua giải đáp tất cả những gì bà suy nghĩ trong lòng. Vua Solomon giải đáp tất cả những vấn nạn bà đưa ra; không có chuyện bí ẩn nào mà vua không giải đáp được cho bà. Bà khen ngợi nhà vua: "Những điều tôi đã nghe nói ở nước tôi về ngài và sự khôn ngoan của ngài quả là sự thật. Tôi đã không tin những điều người ta nói, cho tới khi tôi đến và thấy tận mắt; nhưng thực ra người ta cho tôi biết chưa tới một nửa. Ngài còn khôn ngoan và giàu có hơn tiếng đồn tôi đã nghe."

2.2/ Những lợi ích vua Solomon được hưởng từ khôn ngoan: Trình thuật hôm nay liệt kê một số lợi ích vua Solomon nhận lãnh do sự có được khôn ngoan.

(1) Lợi ích cá nhân: Danh tiếng khôn ngoan đồn ra khắp nơi. Nữ hoàng Sheba tặng vua: "ba ngàn sáu trăm ký vàng, một số rất lớn hương liệu và đá quý. Chưa từng có một số lượng hương liệu nhiều như nữ hoàng Sheba đã tặng vua Solomon."

(2) Lợi ích cho quốc gia: Nữ hoàng nhận xét: "Phúc thay thần dân của ngài! Phúc thay quần thần của ngài, những kẻ luôn luôn được túc trực trước mặt ngài và nghe biết sự khôn ngoan của ngài!" Triều đại của vua Solomon được mệnh danh là triều đại phồn thịnh nhất trong lịch sử của Israel.

Bà cũng nhận ra nguồn gốc khôn ngoan mà vua Solomon có được: "Chúc tụng Đức Chúa Thiên Chúa của ngài, Đấng đã ưu ái đặt ngài lên ngai Israel; chính vì lòng yêu thương Israel đến muôn đời, mà Đức Chúa đã đặt ngài làm vua, để ngài thi hành luật pháp và công lý."

2.3/ Đặc điểm của khôn ngoan của vua Solomon: Khi suy nghĩ về cuộc đời của vua Solomon và những lời khen tặng của nữ hoàng Sheba, chúng ta có thể nhận ra những đặc điểm khôn ngoan của vua Solomon:

(1) Nguồn gốc của khôn ngoan đến từ Thiên Chúa: Ngài là căn nguyên mọi sự và cùng đích muôn loài. Người khôn ngoan không chỉ bằng lòng với một số những kiến thức; nhưng khao khát truy tầm đến căn nguyên và mục đích của những sự việc. Để thấu triệt khôn ngoan, con người phải tìm đến với Thiên Chúa. Kính sợ Thiên Chúa là nguồn gốc mọi khôn ngoan. Người khôn ngoan lắng nghe Lời Chúa và cư xử theo những gì Ngài dạy dỗ.

(2) Người khôn ngoan không bằng lòng với những kết quả tạm thời; nhưng muốn sở hữu kết quả vững bền. Vua Solomon không tìm tiền bạc, uy quyền, danh vọng, hay sức khỏe, vì vua biết tất cả những thứ này đều chóng qua. Vua tìm sự khôn ngoan vững bền vì nó gúp vua giải quyết mọi sự khác.

(3) Người khôn ngoan biết cách cư xử với Thiên Chúa và với tha nhân: Người khôn ngoan là người biết mình trong mối tương quan với Thiên Chúa, với tha nhân, và với mọi tạo vật của Thiên Chúa. Người khôn ngoan biết tôn thờ một Thiên Chúa thay vì những loài thọ tạo Ngài dựng nên. Người khôn ngoan biết cách tránh tội bằng cách nhìn trước được những hậu quả của tội, những nguyên nhân đưa đến tội, và luôn thực hành lề luật của Thiên Chúa. Người khôn ngoan biết những yếu điểm và giới hạn của mình, những nguy hiểm và âm mưu của địch thù; đồng thời cũng biết nhận ra những ưu điểm của người khác để học hỏi và tôn trọng. Nói tóm, có được khôn ngoan của Thiên Chúa là có tất cả.

3/ Phúc Âm: Con người lẫn lộn giữa dơ bẩn bên ngoài và xấu xa tội lỗi bên trong.

3.1/ Truyền thống Do-thái và việc thanh tẩy: Họ tin việc giữ luật thanh tẩy không phải cho những lý do vệ sinh bên ngoài; nhưng cho sự thanh sạch bên trong để xứng đáng dâng lễ vật cho Thiên Chúa và được Ngài nhận lời cầu xin. Ví dụ, nếu một tư-tế đụng phải xác chết, ông sẽ không còn thanh sạch để dâng lễ vật; ăn vật dơ bẩn làm ô uế toàn thể con người.

3.2/ Giáo huấn về sự thanh sạch của Chúa Giêsu:

(1) Phân biệt giữa dơ bẩn thân xác và xấu xa tâm hồn. Chúa Giêsu giải thích: "Xin mọi người nghe tôi nói đây, và hiểu cho rõ: Không có cái gì từ bên ngoài vào trong con người lại có thể làm cho con người ra ô uế được… Bất cứ cái gì từ bên ngoài vào trong con người, thì không thể làm cho con người ra ô uế, bởi vì nó không đi vào lòng, nhưng vào bụng người ta, rồi bị thải ra ngoài?" Tác giả dùng cẩn thận 2 danh từ Hy-lạp khác nhau: tim, “kardia” và bao tử, “koilia.”

Thực phẩm có dơ bẩn đến đâu chăng nữa, cũng không thể làm tâm lòng con người ra xấu xa tội lỗi; vì thực phẩm không thể nào vào tim, nhưng qua bao tử và rồi những chất dơ được thải ra ngoài. Thực phẩm có thể làm cho con người bệnh về phần xác, nhưng không bao giờ có thể đem bệnh tật về phần linh hồn.

(2) Xấu xa tội lỗi bên trong gây thiệt hại hơn: Chúa Giêsu tiếp tục giải thích: "Cái gì từ trong con người xuất ra, cái đó mới làm cho con người ra ô uế. Vì từ bên trong, từ lòng người, phát xuất những ý định xấu: tà dâm, trộm cắp, giết người, ngoại tình, tham lam, độc ác, xảo trá, trác táng, ganh tỵ, phỉ báng, kiêu ngạo, ngông cuồng. Tất cả những điều xấu xa đó, đều từ bên trong xuất ra, và làm cho con người ra ô uế." Ngài có ý muốn nói cho họ biết Thiên Chúa là Đấng nhìn thấu suốt mọi sự trong tâm hồn con người. Họ không thể đánh lừa Thiên Chúa bằng việc quan sát qua loa những luật lệ thanh tẩy bên ngoài. Rất nhiều lần trong Cựu Ước cũng như trong Tân Ước, Thiên Chúa đã từng nói với dân chúng: của lễ Ngài ưa thích không phải là những hiến tế hay nghi lễ bên ngoài, nhưng là một tâm hồn thống hối và một trái tim ước muốn thi hành thánh ý của Thiên Chúa.

Lối giải thích của Chúa Giêsu đảo ngược những giá trị mà người Do-thái vẫn tin từ bao đời. Họ khó chịu vì Chúa Giêsu đã vô hiệu hóa bao nhiêu luật thanh tẩy của họ. Rất khó cho họ chấp nhận cách giải thích của Chúa Giêsu, vì một số trong họ, như 7 anh em nhà Maccabees sẵn sàng chấp nhận cái chết chứ không ăn thịt heo mà họ coi là con vật dơ bẩn.

ÁP DỤNG TRONG CUỘC SỐNG:

- Chúng ta cần xin cho được sự khôn ngoan của Thiên Chúa như vua Solomon để giúp chúng ta biết cách phán đoán và hành xử trong cuộc đời.

- Điều làm con người ra xấu xa tội lỗi không phải là thực phẩm, hoàn cảnh, hay làm bạn với tội nhân; nhưng chính là những ước muốn và việc làm xấu của con người.

- Chúng ta không thể đánh lừa Thiên Chúa, Đấng thấu suốt mọi sự trong tâm hồn, bằng những lễ nghi và lề luật hời hợt bên ngoài.

Linh mục Anthony Đinh Minh Tiên OP